Quả ngọt của "Đổi mới, sáng tạo trong dạy và học" tại trường THPT Triệu Quang phục, năm học 2017-2018
Để góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ năm học 2017-2018 của ngành Giáo dục, một trong những nội dung trọng tâm được Ban giám hiệu (BGH) trường THPT Triệu Quang Phục đưa ra, nhằm đổi mới có hiệu quả phương pháp dạy học là: “Bồi dưỡng đội ngũ Cán bộ quản lí, giáo viên, nhân viên- Ngang tầm nhiệm vụ.”
Cụ thể BGH trường THPT Triệu Quang Phục đã tổ chức các chuyên đề, hội thảo về đổi mới phương pháp dạy học theo quy trình:
Bước 1: Tổ chức tuyên truyền cho giáo viên của nhà trường nhận thức được rằng trong thời kì của cách mạng công nghệ, sứ mệnh của người thầy cần thay đổi. Học trò không phải là “những chiếc bình cần đổ đầy kiến thức”, mà các em là “những ngọn đuốc cần được thắp lên”.
Chính vì vậy, sứ mệnh của người thầy là “Thắp lửa”- không phải “Đổ đầy”.
Bước 2: Trường THPT Triệu Quang Phục đã triển khai chương trình tập huấn, hội thảo vui vẻ và bổ ích: “Phương pháp và kỹ thuật tổ chức các hoạt động trong dạy học và hướng dẫn học sinh tự học” cho đội ngũ giáo viên của trường.
Chương trình tập huấn, hội thảo diễn ra trong hai ngày (08-09/8/2017) qua sự hướng dẫn khoa học, nhiệt tình, tâm huyết của các báo cáo viên (là những giáo viên của nhà trường đã được dự tập huấn của Bộ). Trong ngày đầu tập huấn, các báo cáo viên đã triển khai cho giáo viên nhà trường nhiều nội dung quan trọng, thiết thực đối với việc tổ chức các hoạt động trong dạy và học của nhà trường.
Một số hình ảnh đợt tập huấn, hội thảo của Trường THPT Triệu Quang Phục
Đối với người giáo viên, một bài giảng thành công cần có nhiều yếu tố, nhưng yếu tố đầu tiên và vô cùng quan trọng đó là việc hình thành ý tưởng phù hợp với mục tiêu, nội dung bài học để từ đó xây dựng cách thức, phương pháp tổ chức dạy học nhằm tạo ra sản phẩm có chất lượng. Tất cả những điều ấy thể hiện trong việc xây dựng quy trình bài học trước khi lên lớp, phương pháp và các kỹ thuật tổ chức các hoạt động trong dạy học, gồm 05 bước cơ bản trong thiết kế ý tưởng cho một bài học. Đó là:
1. Tình huống xuất phát; 2. Hình thành kiến thức; 3. Luyện tập;
4. Vận dụng; 5. Tìm tòi, sáng tạo.
Trong mỗi bước, giáo viên cần xác định đúng 04 yếu tố: Mục tiêu – Nội dung – Cách thức thực hiện - Sản phẩm thu được.
Sau phần bồi dưỡng kiến thức lí thuyết, các báo cáo viên đã trao đổi, chia sẻ những bài tập thực hành cụ thể, sinh động, thiết thực ở hai lĩnh vực tiêu biểu là KHTN (Toán), KHXH (Lịch sử).Từ những kiến thức mà các báo cáo viên trao đổi, đội ngũ giáo viên nhà trường đã tích cực hưởng ứng, trao đổi, thảo luận chia sẻ để hoàn thiện và thấm nhuần các phương pháp, kỹ thuật tổ chức trong hoạt động dạy học, đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp tổ chức dạy học, lấy học sinh làm trung tâm, phát triển phẩm chất, năng lực người học. Đặc biệt quan tâm một số kĩ năng liên quan đến CÁCH LÀM cho giáo viên và định hướng CÁCH TỰ HỌC cho học sinh.
Ngày hội đọc sách của trường THPT Triệu Quang Phục
Bước 3: Thực hiện đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học.
Coi trọng phương pháp dạy học thông qua TRẢI NGHIỆM, dạy học hướng tới việc TRUYỀN CẢM HỨNG cho người học để họ có thể phát triển được niềm đam mê từ bên trong bản thân mình thay vì nhồi nhét kiến thức và tạo áp lực từ phía ngoài (từ cha mẹ, thầy cô, nhà trường, xã hội). Khi đã thực sự được TRUYỀN CẢM HỨNG thì người học sẽ có một động lực tự thân mạnh mẽ để thay đổi, để hành động một cách kiên nhẫn và bền bỉ. Điều quan trọng nhất là người thầy phải luôn khích lệ, tin tưởng và thổi vào chúng niềm say mê khám phá những tri thức mới.
Học sinh lớp 12A1, thực hành nghiên cứu bài học.
Xây dựng cách soạn giáo án theo định hướng đổi mới; tổ chức các tiết dạy thử nghiệm chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học; tổ chức rút kinh nghiệm, đối chiếu giữa lý luận và thực tiễn để rút ra cách dạy học phù hợp. Để mỗi bài giảng, mỗi giờ học đều có những “Chân lí” nho nhỏ được phát hiện, những đỉnh cao “Tri thức” được chinh phục và những cuộc tìm kiếm “Bắt đầu” , làm cho mỗi giờ học thực sự là một giờ vui vẻ, thân thiện và bổ ích với học sinh.
Khởi động bài học môn toán đầy sáng tạo bằng trò chơi Toán học – Âm nhạc và Tình yêu.
Hình ảnh giờ học vui vẻ, bổ ích tại lớp 12A1 - Trường THPT Triệu Quang Phục
Dạy học theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh,đồng thời dạy học gắn kiến thức với thực tế, thực hành, dạy học Lịch sử, Địa lí,Văn học qua di sản, theo chủ đề, gắn với Lịch sử địa phương , được làm một cách thường xuyên, thiết thực và có hiệu quả.
Hình ảnh học sinh khối 11 làm chương trình ngoại khóa – Lịch Sử, Địa lí
Hình ảnh học sinh làm chương trình ngoại khóa – Văn học
Bên cạnh đó nhà trường coi trọng chiến lược phát triển công nghệ thông tin của cách mạng công nghệ 4.0 trong tương lại. Ban chuyên môn chỉ đạo nhóm giáo viên Tin học, tổ chức cho các lớp chất lượng cao khối 11 học nghề tin học văn phòng và cách khai thác Internet phục vụ cho học tập hiệu quả.
Hình ảnh giờ thực hành môn Tin học của học sinh
Bước 4: Đi đôi với công tác đổi mới phương pháp giảng dạy, công tác chủ nhiệm của trường cũng được quan tâm sâu sắc và định hướng cho giáo viên chủ nhiệm phải là người “Mở cửa trái tim” của học trò. Đồng thời xác định phương hướng giáo dục hiện đại là “Giáo dục bằng tình yêu thương, sự hiểu biết, sáng tạo của thầy cô là con đường giáo dục hiệu quả nhất”.
Ban giám hiệu nhà trường, kết hợp với BCH công đoàn và Đoàn thanh niên, tạo môi trường dạy và học thân thiện, an toàn cho các thầy cô giáo và các em học sinh.
Hình ảnh các thầy cô giáo tổ Toán –Tin, tham gia hội diễn văn nghệ kỉ niệm 20/11.
Hình ảnh học sinh làm chương trình ngoại khóa - Sức khỏe sinh sản vị thành niên
Bước 5: Đổi mới cách kiểm tra, đánh giá giờ dạy, đánh giá năng lực, phẩm chất của học sinh phù hợp với phương pháp dạy học mới.
Tiêu chí đánh giá giờ dạy: “Dạy giỏi - Hỏi hay”, lấy người học làm trung tâm, định hướng phát triển năng lực, phẩm chất học sinh, coi trọng đánh giá sản phẩm thu được, kết quả đầu ra .
Kiểm tra đánh giá năng lực học sinh bằng nhiều hình thức khác nhau, đánh giá thường xuyên , định kì, coi trọng đánh giá quá trình và khả năng tự học, tự nghiên cứu, vận dụng kiến thức vào giải quyết tình huống thực tế .
Hình ảnh học sinh lớp 12A1, thực hành và tìm tòi sáng tạo sau bài học
Chi Bộ đảng nhà trường cùng Ban giám hiệu nhà trường, chỉ đạo thành lập ban khảo thí độc lập trong nhà trường, tổ chức, xây dựng ngân hàng đề thi đạt chuẩn, tính bảo mật cao. Đồng thời thực hiện coi thi tập trung các bài định kì cho cả 3 khối học sinh 10, 11 và 12. Đánh giá năng lực một cách nghiêm túc, công bằng và chính xác. Mặt khác, thực hiện tốt khâu xử lí kết quả sau kiểm tra, phân tích nguyên nhân và rút kinh nghiệm sâu sắc, qua đó tìm tòi giải pháp cải tiến phương pháp giảng dạy và hướng dẫn học sinh tự học.
Chính vì vậy, tỉ lệ đỗ tốt nghiệp THPTQG và Đại học – Cao đẳng của trường luôn được giữ vững và ngày một tốt hơn. Năm học 2017-2018, tỉ lệ đỗ tốt nghiệp THPTQG của trường đạt 99,67% . Đặc biệt lớp 12A1 của trường có 100% các em học sinh đỗ Đại học (nguyện vọng 1) và đều thuộc các trường Đại học tốp trên như Đại học Y Hà Nội, Đại học Ngoại Thương, Đại học Bách Khoa, Đại học Dược Hà Nội, Đại học Hà Nội, Đại học Y Hải Phòng, Y Thái Bình, Đại học Sư Phạm Hà Nội, Trường Sĩ Quan Lục Quân,…
Giáo dục mũi nhọn, năm học 2017-2018, đội tuyển HSG của trường xếp thứ nhất trên toàn Tỉnh và đạt 18/27 giải HSG cấp tỉnh. Trong đó có 02 giải nhất cấp tỉnh ( 01 giải nhất môn Toán ; 01 giải nhất môn Sinh ); 01 giải nhì môn Sinh và 03 giải ba ( 01 giải môn Hóa; 01 giải môn Sinh và 01 giải môn Tin học).
Để bắt kịp xu hướng giáo dục toàn cầu, năm học 2017-2018, Ban giám hiệu nhà trường đã chỉ đạo Tổ Lý –Hóa làm ngày hội STEM cho học sinh, một trải nghiệm rất hay và bổ ích trong hành trang sau này của các em.
Hình ảnh cô giáo và học sinh của trường, tham gia ngày hội STEM
Bằng những cố gắng hết mình của tập thể nhà trường, năm học 2017-2018 nhà trường được tặng Bằng khen của Bộ Giáo dục & Đào tạo “Đơn vị có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua đổi mới và sáng tạo trong dạy và học”.
Cô giáo Lê Thị Nguyệt (đứng giữa) – Hiệu trưởng nhà trường trong lễ tổng kết năm học 2017-2018 của Sở GD&ĐT tỉnh Hưng Yên.
Hình ảnh Hội cha mẹ học sinh và Ban giám hiệu nhà trường, trao phần thưởng cho các em học sinh giỏi, trong lễ tổng kết năm học 2017-2018.
Hình ảnh Cô Lê Thị Nguyệt – Hiệu trưởng nhà trường nhận lời tri ân sâu sắc, ý nghĩa của học sinh khối 12, trước khi ra trường, trong lễ tổng kết năm học 2017-2018.
Bạn thấy đấy, một cách giáo dục đơn giản nhưng lại hiệu quả hơn việc thúc ép từ phía ngoài rất nhiều, đó là hãy cho con cái của chúng ta được TRẢI NGHIỆM thật nhiều, được gặp gỡ những người có thể TRUYỀN CẢM HỨNG cho chúng, rồi HẠT GIỐNG đó sẽ nẩy mầm.
Tác giả: Đặng Thanh Hải