Dạy học qua thực hành, thí nghiệm - Một giải pháp hiệu quả để nâng cao chất lượng dạy học tại trường THPT Triệu Quang Phục
Nếu như trước đây, phương pháp dạy học của nước ta còn nặng về lý thuyết hàn lâm, truyền thụ một chiều. Cách dạy này đã đi sâu vào lối mòn của giáo viên và học sinh từ lâu. Kết quả là, sau khi kết thúc bài học, học sinh hầu như không có khả năng vận dụng kiến thức đã học vào thực tế. Nhiều em học sinh có thể thông thạo kiến thức lý thuyết nhưng khi cho thực nghiệm thì lại hoàn toàn lúng túng. Vì thế, chỉ có minh hoạ bằng thí nghiệm trực quan mới làm cho các em hiểu kiến thức sâu sắc và nhớ lâu. Khi sử dụng thí nghiệm trực quan có rất nhiều ưu điểm: thí nghiệm góp phần làm cho học sinh huy động được tất cả các giác quan tham gia vào quá trình nhận thức, gây hứng thú học tập cho học sinh, kiến thức thu được một cách chủ động, đồng thời lớp học sôi nổi, hăng hái. Thí nghiệm giúp làm sáng tỏ lý thuyết, khơi dậy tính tò mò khoa học cho học sinh, rèn luyện kỹ năng thực hành và nghiên cứu khoa học, thói quen giải quyết các vấn đề bằng khoa học.
Nhận thức được tầm quan trọng của thực hành đối với các bộ môn Khoa học thực nghiệm, nhiều năm trở lại đây việc đẩy mạnh nội dung thực hành các bộ môn Lý, Hóa, Sinh, Công nghệ,Tin…là một trong những trọng tâm cơ bản năm học tại trường THPT Triệu Quang Phục. Ngay từ đầu tháng 8 hàng năm nhà trường đã chỉ đạo các nhóm bộ môn rà soát chương trình, danh mục đồ dùng và hóa chất tối thiểu phục vụ trong năm học. Trên cơ sở đó các trang thiết bị dạy học được đáp ứng đầy đủ và kịp thời. Hiện nay 100% các phòng thực hành được khai thác thường xuyên và vận hành tốt góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường.
.jpg)
Nhờ tích cực đổi mới thực hành thí nghiệm, các học sinh trong trường THPT Triệu Quang Phục được gieo mầm vun đắp những ý tưởng khoa học nên có rất nhiều đề tài nghiên cứu khoa học, dùng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn của học sinh đạt giải cao ở cấp Tỉnh, cấp Bộ thuộc các môn Hóa Học, Sinh học, Vật lí…Năm học 2014-2015; 2015-2016 các bộ môn Vật lí, Hóa học đã tổ chức thi học sinh giỏi thực hành thí nghiệm cho học sinh qua đó khích lệ tình yêu khoa học cho học sinh. Năm học 2017-2018 trường đã tổ chức ngày hội Stem tạo sân chơi khoa học, lí thú cho học sinh trong nhà trường.
Để thực hiện tốt các tiết học thực hành an toàn và hiệu quả, tiết đầu tiên của năm học, mọi học sinh được học nội quy phòng thực hành và tuân thủ nghiêm túc trong suốt quá trình học tập. Sau thời gian đầu bỡ ngỡ được thầy cô hướng dẫn, học sinh trong trường luôn hào hứng, tự giác thực hành, thí nghiệm, tự nhận xét, thảo luận, tranh luận… xây dựng bài học. nhằm gắn học sinh vào quá trình học tập tích cực.
Ở các tiết học nói chung và giờ thực hành, thí nghiệm nói riêng, học sinh trong trường được kích thích sự ham muốn tìm tòi, khám phá khoa học, sáng tạo của cá nhân, giáo dục thái độ lao động khoa học, cách làm việc nhóm… Qua đó bồi dưỡng năng lực và phẩm chất người lao động trong kỉ nguyên Khoa học và công nghệ.
Với những ưu điểm và kết quả đạt được năm học này và những năm học tiếp theo nhà trường và các tổ chuyên môn sẽ tiếp tục khai thác và phát huy phương pháp dạy học trên nhằm mang lại những kết quả tích cực cho hoạt động dạy và học.
Trần Hợp
